مهمترین نکات ایمنی در راه اندازی یک دیزل ژنراتور عبارت است از :
۱) از ریخته شدن سوخت بروی بدنه دیزل ژنراتور شدیدا جلوگیری نمایید.
۲) اتصالات مربوط به سیستم سوخت رسانی را همواره کنترل نمایید (در صورت عدم توجه بروز آتش سوزی در دیزل ژنراتور و انفجار در موتور ژنراتور بنزینی را خواهد داشت.)
۳) از عدم وجود الکتریسته ساکن در تانک مطمئن شوید.
۴) از قرار گرفتن مواد اشتعال زا در کنار دیزل ژنراتور جلوگیری نمایید.
۵) از میزان توان خروجی موتور دیزل اطمینان حاصل نمایید که در صورت افزایش دور موتور دیزلی باعث سوخته شدن ژنراتور دیزلی می شود.

نصب صحیح و درست دیزل ژنراتور، یکی از مهم ترین موارد در میزان بهره‌وری و عملکرد دیزل ژنراتور می باشد. رعایت اقدامات ایمنی و کنترل اتصالات، نقش حیاتی در راه اندازی دیزل ژنراتور را بر عهده دارد. همواره نصب و راه اندازی یک دیزل ژنراتور می بایست توسط یک فرد متخصص و با تجربه انجام گیرد تا از بروز هر گونه مشکل احتمالی به دور باشد. بررسی و کنترل تمامی اجزای دیزل ژنراتور، بسیار ضروری و حیاتی بوده و در صورت سهل انگاری، خطراتی از قبیل: برق گرفتگی از ژنراتور، سوخته شدن ژنراتور، آتش سوزی دیزل ژنراتور را به همراه دارد.

در این مقاله، ما به مهم ترین نکات و چندین دستور العمل در راه اندازی یک دیزل ژنراتور اشاره می نماییم:
هر کسی که از موتور دیزل ژنراتور استفاده می‌کند باید درمورد نحوه کار و ایمنی آن نیز اطلاعات داشته باشد. دیزل ژنراتور ها، ساعت های طولانی کار می‌کنند و نیازمند نگهداری هستند. موتور دیزل از نوع مایع خنک کننده مقاوم تر از سایر موتور دیزل ها در بازار هستند. موتور ژنراتوری که با سوخت دیزل (گازوئیل) کار می‌کند، از تزریق مستقیم سوخت استفاده می‌کند; بنابراین نگرانی از بابت آتش سوزی مستقیم از موتور وجود ندارد. ذخیره سازی دیزل نسبتا ساده است چون سوختی با کمترین درجه آتش گیری است. عمر ذخیره سازی دیزل از بقیه سوخت‌ها بیشتر است. دیزل در تمام پمپ بنزین ها در دسترس است و در قوطی یا بشکه محافظت می شود. هشدارهای امنیتی برای موتور دیزل ژنراتور تفاوتی با دیگر موتور های دیزل ندارد. بایداز قرار دادن دیزل ژنراتور در محیط های مرطوب اجتناب شود. ملاحظاتی که باید برای ایمنی دیزل ژنراتورها در نظر گرفته شود نه تنها شامل ایمنی خود شما می باشد بلکه شامل ایمنی خود ژنراتور و موتور ژنراتور نیز می باشد.

تعویض روغن، طول عمر دیزل ژنراتور را افزایش می دهد. ژنراتور هایی که با رعایت اصول ایمنی مناسب بکار گرفته می شوند به راحتی به مدت ۳ سال کار می کنند. بازرسی تمام قسمت ها بصورت تک تک برای اطمینان از با کیفیت بودن ژنراتور، ضروری است. تمیز نگهداشتن ژنراتور مانند جلوگیری از هر نوع نشتی یا خرابی الزامی است. حتی اگر دستگاه کنترل فشار روغن روی ژنراتور نصب شده باشد ، تمیز کردن ژنراتور ،قبل از شروع بکار موتور برای جلوگیری از خرابی،بسیار مهم است. قرار دادن موتور دیزل ژنراتور در معرض هوای پاک برای خنک کردن موتور و تازه کردن هوای آن ضروری است. موتور های با توان دیزلی با سیستم خنک کننده آبی همراه می باشند ولی تهویه هم ،به همان میزان اهمیت دارد. سیستم خنک کننده آبی، همراه با تهویه هوا در داخل محفظه می تواند از بالا رفتن بیش از حد دما جلوگیری کند. دستگاه دمنده هوا هم جهت محافظت ماشین از هرگونه آلودگی صوتی باید روی موتور نصب شود. فشار بالا می تواند دینام را از کار بیندازد بنابراین کنترل فشار برای افزایش طول عمر ژنراتور حیاتی است.
موتور ژنراتور هایی که با دیزل کار می کنند نیازمند یک پیش گرمایش قبل از شروع بکار و یک پیش سرمایش قبل از سوخت گیری می باشند. برای سوخت گیری مجدد باید ژنراتور خاموش شود تا از آتش سوزی جلوگیری شود.

اقدامات احتیاطی مناسبی باید در هنگام استفاده از دیزل ژنراتور ها در نظرگرفته شود مانند:

1. استفاده از سیم و کابل هایی که دارای کارآمدی بالایی هستند.
2. از تحمیل بار اضافی به ژنراتور دیزلی خودداری شود.
3. خاموش شدن اتوماتیک دیزل ژنراتور در مواقعی که ژنراتور باید بطور دایمی نصب شود فراموش نشود تا در افزایش فشار ( و جلوگیری از آسیب به موتور یا ژنراتور ) آن را به صورت خود کار خاموش نماید .
4. حفظ دمای موتور ضروری است.
5. درجه حرارت بالا باعث خاموش شدن یا خراب شدن ژنراتور در هنگام افزایش بیش از حد حرارت می شود.
6. فشار نامناسب روغن در موتور ژنراتور باعث کارکرد نامناسب دیزل ژنراتور می شود.
7. برای جلوگیری از خاموش شدن های پیش بینی نشده، می‌توان کیت های خاموش کننده را استفاده کرد. کیت های خاموش کننده، ژنراتور را درمقابل خرابی ها محافظت می کند و مکانیزم آن را کنترل می کنند.
8. نگهداری منظم از موتورهای دیزل ژنراتور ضروری می باشد مخصوصا برنامه تعویض روغن آن از اهمیت خاصی برخوردار است .
9. زمان سنج می تواند در جهت افزایش طول عمر ژنراتور بکار گرفته شود. زمان سنج، مدت زمان مصرفی را مشخص می کند .
10. داشتن دانش مربوط به جنبه های الکتریکی یک ویژگی اضافه شده به نیازمندیهای ایمنی در هر موتور می باشد.
11. استفاده از یک همکار یا تکنسین حرفه ای در هنگام سرویس ژنراتور برای ایمنی شخصی نیز ضروری می باشد.
12. ملاحظاتی هم برای جلوگیری از آتش سوزی در هنگامی که دمای ژنراتور بالا می رود باید در نظر گرفته شود.
13. از ریخته شدن روغن بروی زمین باید برای اجتناب از خطر آتش در نظر گرفته شود.
14. به منظور کاهش آلودگی صوتی و هوا در محل سکونت، نصب ژنراتور ها باید در محلی دور از خانه های مسکونی باشد.

• پارامتر مکان دیزل ژنراتور اولین و مهمترین اقدام در نصب دیزل ژنراتور است؛ در رابطه با مکان نصب دیزل ژنراتور توجه به موارد زیر ضروری است:
  – فضای باز یا فضای بسته
  – وجود سیستم تهویه
  – قابلیت دسترسی آسان با فرض بر نکات ایمنی و امنیتی ،
  – امکان سنجی از لحاظ نگهداری دیزل ژنراتور به صورت دایم یا موقت در مکان نصب

در حالت کلی، نحوه دسترسی به دیزل ژنراتور جهت تعمیر ونگهداری ، دارای اهمیت بسیار بالایی می باشد. همواره سعی شود دسترسی به دیزل ژنراتور را بسیار راحت و ایمن و همچنین با امنیت بالا طراحی کنید به این دلیل که در صورت وجود موارد اضطراری، به راحتی به دیزل ژنراتور دسترسی داشته باشید و موارد ایمنی و امنیت نیز، جزء اصلی این موضوع محسوب می شود.

کاهش صدای حاصل از دیزل ژنراتور
کارکردن یک دیزل ژنراتور همواره با آلودگی صوتی همراه می شود از این رو ، وجود یک کاناپای (کاور دیزل ژنراتور ) برای کاهش صدای حاصل از دیزل ژنراتور بسیار مناسب می باشد.

تهویه
کنترل سیستم تهویه، یکی از مهم ترین مسائل مربوط به نصب و راه اندازی دیزل ژنراتور می‌باشد. چرا که سیستم تهویه از دو نظر حائز اهمیت است:

1. خروج گازی های سمی که در حین کار کردن دیزل ژنراتور خارج می‌شود.
2. بهینه سازی سیستم خنک کننده دیزل ژنراتور کاهش دما موتور دیزل ژنراتور که باعث افزایش طول عمر دیزل ژنراتور می‌شود.

اقلام تهویه کمکی عمدتا شامل فن خنک کننده رادیاتور، لوله های اگزوز ، هوا را به خارج هدایت نموده و موتور ژنراتور خنک می گردد.

مخزن سوخت
سوخت گازوئیل به عنوان “سوخت نسبتا خطرناک” نامیده می شود و ذخیره سازی و توزیع آن نیازمند رعایت برخی قوانین و نکات ایمنی می باشد. مهمترین دلایل آتش سوزی در دیزل ژنراتور ها، رعایت نکردن نحوه پر کردن تانک دیزل ژنراتور می باشد. همواره سطح شیب تانک دیزل ژنراتور را قبل از پر کردن و همچنین هنگام استفاده از آن، کنترل نمایید.

لوازم و قطعات مصرفی یک دیزل ژنراتور از موارد زیر تشکیل شده است:

– فیلتر هوا:
فیلتر هوای دیزل ژنراتور با تصفیه هوای آلوده باعث کاهش مصرف سوخت شده و به افزایش طول عمر و بازدهی دیزل ژنراتور منجر می‌شود. همچنین تعویض به موقع فیلتر هوا باعث از بین رفتن مشکلاتی از قبیل: گرم شدن بیش از حد دیزل ژنراتور در هنگام کار کردن، خاموش شدن دیزل ژنراتور در زیر بار، شکستگی سوپاپ ها کرنک سوپاپ ها و … می‌شود.

– فیلتر و آبگیر گازوئیل:
این فیلتر‌ها با تصفیه گازوئیل مصرفی از آلاینده‌های جامد و مایع باعث رفع مشکلاتی از قبیل افت فرکانس در هنگام زیر بار رفتن، استارت نشدن دستگاه، جام کردن موتور دیزل ژنراتور و … جلوگیری می‌کند.

– فیلتر روغن:
این فیلترها با تصفیه روغن از آلاینده‌های جامد و مایع باعث رفع مشکلاتی از قبیل شکستگی میل لنگ، شکستگی سیلندر و … می‌شود.

– روغن ضد گوگرد:
روغن‌های معمولی دارای H2S و سایر ترکیبات گوگردی بوده که در اثر گرم شدن به اسید سولفرو و اسید سولفریک تبدیل می‌شود. اسید‌های حاصله قوی‌ترین نوع اسیدها بوده و باعث خوردگی پیستون و سایر تجهیزات موتور دیزلی و گازی می‌شوند. با استفاده از روغن ضد گوگرد و تعویض به موقع آن آسیب‌های ذکر شده که به شکل بوشه زدن پیستون، شکستگی میل لنگ و … بروز می کند از بین می رود.

– ضدیخ:
آب و ضدیخ مناسب باعث کاهش دمای دستگاه شده و تأثیر مطلوبی جهت خنک‌سازی دستگاه دارد و از احتراق و انفجارهای احتمالی جلوگیری می‌کند.

دیزل ژنراتور از دو قسمت اصلی ژنراتور الکتریکی و موتور دیزلی، تشکیل شده است اما اجزای فرعی دیگری نیز دارد که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:

۱) موتور دیزل ژنراتور
قسمت اصلی دیزل ژنراتور است که توان مکانیکی مورد نیاز ژنراتور برای حرکت را تامین می کند.

۲) ژنراتور
تولید توان الکتریکی دیزل ژنراتور را بر عهده دارد و انرژی اولیه خود را از موتور می گیرد و تبدیل به برق می کند.

۳) مخزن سوخت دیزل ژنراتور
سوخت ژنراتور در این قسمت وارد می شود و حجم آن بر حسب نوع دستگاه دیزل ژنراتور متغیر است.

۴) رگولاتور ولتاژ دیزل ژنراتور
ولتاژ خروجی ژنراتور را تنظیم می کند.

۵) سیستم خنک کننده دیزل ژنراتور
اجزای ولتاژ دیزل ژنراتور نیاز به خنک کردن مداوم دارند که سیستم خنک کننده این وظیفه را عهده دار است

۶) سیستم روغن دیزل ژنراتور
اجزای دیزل ژنراتور برای اینکه بتوانند به راحتی کار کنند و در محور خود حرکت داشته باشند تا کمترین فشار به موتور وارد شود نیاز به روغن کاری مداوم و روزانه دارند.

۷) شارژر باتری دیزل ژنراتور
وظیفه شارژ باتری به عهده این قسمت است.

۸) سیستم کنترل دیزل ژنراتور
وظیفه کنترل الکتریکی اجزای دیزل ژنراتور به عهده این قسمت است.

۹) سکوی اتصال دیزل ژنراتور
سکوی اتصال قطعه‌ای است که تمامی تجهیزات یک دیزل ژنراتور بر روی آن نصب می شود.

۱۰) سیستم خروج دود دیزل ژنراتور
این بخش وظیفه خروج دودهای سمی تولید شده توسط دیزل ژنراتور را به عهده دارد.

امروزه به دلیل مواردی نظیر افزایش هزینه‌های سوخت، مسئله‌های زیست‌محیطی و … بهینه‌سازی دیزل ژنراتورها، افزایش راندمان و بهره‌وری دیزل ژنراتورها یکی از اولویت‌ها و نگرانی‌های صاحبان دیزل ژنراتورهاست. برای جلوگیری از بروز معایب و مشکلات متعددی که عمدتاً خسارات پر هزینه‌ای به دیزل ژنراتورها وارد می‌کند، رعایت نکات زیر ضروری است:

۱- بازدید دوره ای و انجام سرویس دوره دیزل ژنراتور
دلیل اصلی بوجود آمدن بسیاری از خرابی‌های بوجود آمده دستگاه و مشکلات اساسی که منجر به پرداخت هزینه‌های بالای تعمیرات و خرید قطعات یدکی می‌شود؛ عدم تعویض به موقع لوازم و قطعات مصرفی یا تعویض با لوازم و قطعات مصرفی نامناسب غیراصلی است.

• ۲- افزایش بهره‌وری و راندمان دیزل ژنراتور
  یکی از مهمترین نگرانی‌های مشتریان، کاهش استهلاک دستگاه و نیز افزایش راندمان دستگاه در مصرف سوخت و تولید انرژی الکتریکی است. این امر با انجام سرویس‌های زیر امکان‌پذیر است:
  فیلرگیری و تنظیم سوزن های انژکتور جهت کاهش سوخت مصرفی و استهلاک دیزل ژنراتور
  چکاپ اولیه و رفع مشکلات الکتریکی و مکانیکی اولیه دیزل ژنراتور
  تعویض به موقع لوازم مصرفی فرسوده دیزل ژنراتور با لوازم مصرفی اصلی